Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Motorlu Kara Taşıtı İstatistikleri mayıs ayı verilerine göre 2023’ün mayıs ayında 741 bin 828 olarak gerçekleşen 2. el pazarı, bu yılın aynı döneminde yüzde 20.62 oranında düşüşle 588 bin 886 adede geriledi. Bununla birlikte Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre sıfır araçlar da gene yılın aynı dönemine göre otomobil ve hafif ticarilerde yüzde 10 oranında azalarak 100 bin 305 olarak gerçekleşti. Otomobil satışları yüzde 8,19 düşüşle 80 bin 260; ticari araçlar ise yüzde 17 azalışla 20 bin 45 adet olarak belirtildi. ODMD verilerine göre haziran ayında ise otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2023 yılı haziran ayına göre %5,3 azalarak 106.238 adet olarak açıklandı.
Yılın ilk 5 ayı baz alındığında ise otomobil pazarının yüzde 87,8’ini vergi oranları düşük olan A, B, ve C segmentlerindeki araçların oluşturduğu bildirildi. Düşük vergi oranlarına sahip araçların tercih edilmesi dışında sektör temsilcileri düşük fiyat segmentindeki araçların daha fazla talep gördüğü bilgisini paylaşıyor.
Ağırlıklı olarak arabasının modelini yükseltmek amacıyla alım satım yapan vatandaşların yerini model düşürmek için değişim yapanlara bıraktığını belirten VEGA Otonomi’nin de Başkanı olan Sincan Motorlu Araç Satıcıları Derneği (SİMAS) Başkanı Gökhan Çalışkan, 10 yaş ve üzeri otomobillere talebin arttığını belirtti.
Piyasada dengeler değişti
Araç fiyatlarındaki balonun sönmesi, son dönemde sıfır araçlarda yapılan kampanya ve indirimler, yetkililerce alınan tedbirler gibi nedenlerle otomobil fiyatlarının geri gelmesinin de piyasayı hareketlendirmeye yetmediğini ifade eden Çalışkan, şu bilgileri verdi:
“İkinci el otomobil sektörü bir süredir durgunluk yaşıyor.Pandemi sonrası araç bulunurluğundaki sıkıntılar, fiyatlardaki fahiş artışlar da geride kaldı. Balon tabir ettiğimiz yüksek rakamlar geri geldi araç bolluğu da yaşanıyor. Son yapılan düzenlemeler sonrası sıfır araçlarda ciddi indirim ve kampanyalar da cazip imkanlar sunuyor. Normal koşullarda aracını yenilemek isteyenler piyasada bir hareketlilik yaşanmasına neden olur ve özellikle de bu kitle alım satıma yönelirdi. Ne var ki dengeler değişti; yüksek faiz oranları ile krediye erişimin zorluğu, banka tasarruf mevduatlarının cazip getiri sunması gibi nedenlerle alım kararının hayata geçirilememesi piyasayı da zorlayan bir durum haline geldi. Ancak değişen dengelerde en dikkat çekici hususlardan birinin de araç değiştirmek isteyenlerin model yükseltmek yerine model düşürme çabaları olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Genellikle de 10 yaş üzeri araçlar çok aranır hale geldi. Sıfır araç fiyatlarında pek çok markada indirim olduğu halde vatandaş aracını satıp fiyatı daha uygun olan düşük modellere yönelme eğilimini sürdürüyor.”
Aracın yaşı ve kilometresi arttıkça bakım masrafının da yükseleceği düşüncesinin bile alıcıyı düşük modelden alıkoymadığının altını çizen Çalışkan, önümüzdeki dönemde de bu eğilimin devam edeceğini düşündükleri bilgisini verdi.
