Ancak hakkında birçok yanlış ve kulaktan dolma bilgi dolaşmaktadır.‘Spiral nasıl takılır, acılı bir uygulama mıdır ve spiral varken hamile kalma riski var mıdır’ sorularının cevabını Avrasya Hastanesi Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Ali İhsan Yalçınoğlu veriyor.
Spiral nedir?Spiral; yumurtaların rahim içine yerleşmesini ve sperm ile döllense bile rahmin içindeki uygun koşulları bozarak döllenmiş yumurtanın buraya yerleşmesini engelleyen bir doğum kontrol yöntemidir.
Spiral ne işe yarar?Yaklaşık 2-3 santimetre uzunluğunda olan spiral, T şeklinde olup metal veya plastikten üretilir. Hamileliğin oluşmasını engellemeyi sağlayan ise spirali saran bakır tellerdir. Spiraller rahim ağzının geçirgenliğini azaltırken, onu saran bakır teller o bölgeye ulaşan spermleri etkisiz hale getirir.
Kimlere spiral takılabilir?Normal ve düzenli bir şekilde adet gören her kadına spiral takılabilir. Ancak spiral taktırmaya karar verdikten sonra doktorun gerekli kontrolleri yapması ve çıkan sonuçlara göre bir yol izlemesi gerekir.
Kimlere spiral takılmaz?Spiral, rahme yerleştirildiği için rahim ile ilgili rahatsızlıkların olmaması önemli bir kriterdir. Bunun dışında;
- Rahim anomalisi olan kişilerin,
- Bakır alerjisi olanların,
- Meme kanseri olan kişilerin,
- Genitalenfeksiyonu olan kişilerin, spiral kullanımı doğru kabul edilmez.
Nasıl takılır?Her ne kadar çoğu kadın için zor ve acılı bir işlem olarak görülse de spiral takımı basit bir işlemdir. Spiral takmak isteyen kadının vajinasına metal veya plastik olan spekulum adında bir alet yerleştirilir. Tenekulum adı verilen bir alet ile rahim ağzı tutulur ve spiral rahmin içine yerleştirilir. Yaklaşık 1-5 dakika arası süren bu işlem, istenildiği zaman iptal edilerek spiral çıkarılabilir.
Spiralin yan etkisi var mıdır?Çok tipik yan etkileri yoktur. Bazı kadınlarda spiral takıldıktan sonra hafif bir kasık ağrısı meydana gelebilir. Bu kasık ağrısı bir iki ay içerisinden kendiliğinden geçer. Bunun dışında takılan spiralin bakır olması adet kanamasını arttırabilir. Hormonlu spiraller ise adet kanmasının azalmasına yol açabilir. Her ne kadar yaygın bir inanış olsa da spiral bel ağrısına ve kilo almaya yol açmaz.
Spiralin bir zararı var mıdır?Spiralin takılması cerrahi bir işlemdir. Dolayısıyla işin ehli doktorlar tarafından yapılmalıdır. Aksi takdirde çeşitli sorunlara yol açabilirler. En belirgin sorunlar spiralin takılması sırasında enfeksiyon kapma riskidir. Böyle bir durumda ilaç tedavi uygulanır. Diğer bir risk spiralin rahmi delmesidir. Eğer takılan spiral rahmi deldiyse hastanın kanama durumuna göre bir tedavi şekli belirlenmeli, gerekirse cerrahi müdahale uygulanmalıdır. Karşılaşılan bir diğer risk ise spiral varken hamile kalma durumunda dış gebelik riskinin artmasıdır. Her ne kadar çok etkili bir doğum kontrol yöntemi olsa da hamile kalma durumunda dış gebelik riski, spiral kullanmayanlara oranla yüksektir.
Spiral kullananlar nelere dikkat etmeli?Spirallerin ömrü eğer bakır olan tercih edilmişse 10 yıl, hormonlu ise 3 yıl kadardır. Bu noktada spiral taktıran kişilerin mutlaka takibini yapması önemlidir. Öncelikle düzenli olarak doktor kontrolüne gitmelidir. 6 ila 1 yıl arası muayene ettirilmeli, spiralin konumu ve doğru şekilde durduğu doktor tarafından onaylanmalıdır. Bunun için hem elle hem de ultrason ile kontroller yaptırılmalıdır.
