Günümüzde yoğun iş temposu, stres ve çevresel etmenler bağışıklık sistemini zorlayabiliyor. Bununla beraber, özellikle sonbahardan kışa geçişte düşen sıcaklıklar, artan nem oranları ve değişen gündüz-gece süreleri de bağışıklık sistemini zayıflatarak, vücudun hastalıklara karşı daha savunmasız hale gelmesine neden olabiliyor.
Bu dönemlerde grip, soğuk algınlığı ve diğer solunum yolu enfeksiyonları gibi hastalıkların görülme sıklığı da artıyor. Bu sebeple uzmanlar, vücudu destekleyecek ve bağışıklık sistemini güçlendirecek bazı temel vitamin ve mineralleri almanın oldukça faydalı olduğunu belirtiyor.
Vücudun Koruma Kalkanı
Aile Hekimliği Uzmanı Dr. Derya Işık, bağışıklık sisteminin önemine şöyle dikkat çekti: “Bağışıklık sistemi, vücudumuzu hastalıklara, enfeksiyonlara ve zararlı mikroorganizmalara karşı koruyan bir savunma mekanizmasıdır. Bu sistem; beyaz kan hücreleri, lenf düğümleri, kemik iliği, dalak ve timus gibi organ ve hücrelerden oluşur. Bizi çevresel tehditlere karşı korumakla görevli olan bağışıklık sistemi, vücuda giren virüs, bakteri ve toksinleri tanır, onlara karşı savaşır ve sağlıklı bir dengeyi korumaya çalışır. Bu yüzden bağışıklık sistemini güçlü tutmak için gerekli takviyeleri yapmamız büyük önem taşıyor.”
Bu Takviyelere Dikkat!
Dr. Derya Işık, bağışıklık sistemini destekleyecek ve soğuk algınlığı, grip gibi hastalıklara karşı direnci artırabilecek bazı önemli besinleri ise şöyle sıraladı:
C Vitamini
C vitamini güçlü bir antioksidandır ve bağışıklık sistemini destekleyerek vücudu serbest radikallere karşı korur. Bu vitamin, beyaz kan hücrelerinin üretimini artırarak vücudun enfeksiyonlara karşı direncini artırabilir.
Turunçgiller; portakal, mandalina, limon, greyfurt ve kırmızı, yeşil biberler C vitamini açısından çok zengindir. Meyvelerden; çilek, kivi, ananas, mango, papaya ve yeşil yapraklı sebzeler; ıspanak, lahana, marul, brokoli ve karnabahar pişirildiğinde bile önemli miktarda C vitamini içerir. Domates veya domates suyunu çiğ ya da az pişmiş şekilde tüketmek, C vitamini içeriğini korumanıza yardımcı olur.
D Vitamini
Bağışıklık sistemini destekleyen D vitamini, T hücrelerinin ve makrofajların fonksiyonlarını güçlendirir. Özellikle kış aylarında güneş ışığından yeterince yararlanamayan bireylerde D vitamini eksikliği görülme riski artar. Bu nedenle, özellikle kış aylarında öğlen saatlerinde güneş ışığından faydalanmak, D vitamini açısından daha kritik hale gelmektedir.
Çinko
Çinko, bağışıklık sisteminin güçlü bir destekçisidir ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. Vücudun virüs ve bakterilere karşı savunmasını artırır, aynı zamanda iyileşme sürecini hızlandırır. Çinko eksikliği, bağışıklık fonksiyonlarını zayıflatabilir.
Çinko hem hayvansal hem de bitkisel kaynaklarda bulunur. Hayvansal kaynaklarda kırmızı et (sığır, kuzu eti), kümes hayvanları (tavuk, hindi), deniz ürünleri (istiridye, karides, yengeç); bitkisel kaynaklarda kabak çekirdeği, ayçekirdeği, kaju, badem, ceviz, tam tahıllar (yulaf, esmer pirinç), baklagiller (mercimek, nohut, fasulye), mantar, ıspanak, brokoli sayılabilir.
Dengeli bir beslenme ile çinko ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Özellikle hayvansal kaynaklar çinkonun emiliminde daha etkilidir. Bitkisel kaynaklardan yeterince faydalanmak için emilimi artıracak (C vitamini gibi) besinlerle birlikte tüketmek faydalı olabilir.
Probiyotikler
Bağırsak sağlığı, bağışıklık sistemini doğrudan etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Probiyotikler, sağlıklı bağırsak florasını destekleyerek bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. Yoğurt, turşu gibi fermente gıdalarda bulunan doğal probiyotikleri diyetinize ekleyerek bağışıklık sisteminizi güçlendirebilirsiniz.
B6 Vitamini
B6 vitamini, bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için gerekli olan antikor üretimini destekler. Aynı zamanda bağışıklık hücrelerinin işlevini artırarak hastalıklara karşı daha dirençli hale gelmesini sağlar. Tavuk, balık, muz, nohut gibi B6 vitamini açısından zengin gıdalara diyetinizde yer vererek bağışıklık sisteminizi güçlendirebilirsiniz.
E Vitamini
E vitamini, güçlü bir antioksidandır ve vücudu serbest radikallere karşı korur. Bağışıklık hücrelerinin işlevini iyileştiren E vitamini, özellikle yaşlılarda bağışıklığı desteklemek için önemlidir. Fındık, tohumlar ve yeşil yapraklı sebzelerde doğal olarak bulunan bu vitamini besinlerden de alabilirsiniz.
Ayrıca ekinezya ve sarımsak gibi doğal ürünler, bağışıklık sistemini destekleyici özellikleriyle bilinir. Omega-3 yağ asitleri de bağışıklık fonksiyonlarını destekleyici etkileri nedeniyle faydalıdır.
